Ιωάννης Μεταξάς
Ιωάννης Μεταξάς
Στην εποχή που ήταν Πρωθυπουργός με σεμνότητα στάθηκε δίπλα του και οργάνωσε τα μαθητικά συσσίτια, και όταν εκείνος απεβίωσε κράτησε το βαθύ πένθος της για τα επόμενα 45 χρόνια, συναναστρεφόμενη το φιλικό περιβάλλον που μαζί είχαν επιλέξει.
Στις 31 Ιουλίου 1909 ο Ιωάννης Μεταξάς ένωσε ενώπιον θεού και ανθρώπων την ζωή του με την Λέλα. Γεννημένη στο Ζαγαζικ, στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου 1883, από Έλληνες γονείς, τον Κωστή Χατζηιωάννου και την Αννα Δημοπούλου, τηνιακής και ενετικής καταγωγής(Σαγρέδο), απέβη στην πολυτάραχη ζωή του ένας πολύτιμος άνθρωπος. Ήταν μια πραγματική αρχόντισσα.
Τον ακολούθησε με ενθουσιασμό όποτε της ζητήθηκε και τον αποχωρίσθηκε όποτε ήταν ανάγκη χωρίς το παραμικρό παράπονο. Και όταν τους χώρισε ο θάνατος μόνο λόγια αγάπης και θαυμασμού είχε, για την ψυχή και το πνεύμα του άνδρα της, για όσες εμπειρίες μοιράσηικαν.
Η Λέλα ήταν ο μεγάλος έρωτας στη ζωή του. Βάδισαν «χέρι με χέρι», όπως γράφει η ίδια. Μία ισότιμη σχέση δύο ανθρώπων που λειτούργησαν σαν ένας άνθρωπος, σαν μία ψυχή, όμοια στην καταστροφή και στο θρίαμβο, που με σεμνότητα έζησαν. Σε αυτήν εμπιστεύτηκε τα πάντα, στρατιωτικά και πολιτικά μυστικά, εσώψυχες εξομολογήσεις, βαθυστόχαστες σκέψεις. Η επικοινωνία τους ήταν ζωντανή και συνεχής με την αλληλογραφία τους ακόμα όταν βρίσκονταν σε απόσταση, σε πολέμους και εξορίες ή διακοπές στην Τήνο. Η αλληλογραφία τους, πολλές φορές με δύο γράμματα την ίδια ημέρα, καλύπτει ορισμένες φορές και τα ιστορικά κενά του Ημερολογίου, αλλά πιο πολύ φανερώνει ένα μοναδικό και βαθύ δεσμό δύο ανθρώπων που μοιράστηκαν πνευματικές ανησυχίες, καλλιτεχνικές απολαύσεις, ανάγνωση βιβλίων, τραγωδίες και χαρές, δύο ψυχές, δύο πνεύματα που αντιμετώπισαν τις ανατροπές του βίου τους με την ίδια ηρεμία, σταθερή αγάπη, χιούμορ και φιλοσοφημένη αντιμετώπιση. Με αδιασάλευτη πνευματικότητα στην ταραγμένη τους ζωή. Μαζί μεγάλωσαν τα παιδιά τους.
Η Λέλα υπήρξε το στήριγμά του και αυτός στη Λέλα του στέλνει μετά τη μάχη του Μπιζανίου, ένα μακροσκελέστατο γράμμα (6 σελίδες) με το στρατηγικό του σχέδιο και τα εξής λόγια:
1913 - 25 Φεβρουαρίου. Ήθελα να σου γράψω πολλά, αλλά μου έφαγε την ώρα το σχέδιον της μάχης. Αλλά αυτό έπρεπε να σου το στείλω. Είσαι το μόνο πρόσωπο που γνωρίζει πως έγινε η μάχη. Ούτε βασιλείς, ούτε κυβερνήσεις γνωρίζουν ακόμη, παρά μέσες άκρες. Αλλά η Λέλα μου έπρεπε πρώτη από όλους να το μάθει.
1914 12 Μαίου. Πότε θα λάβης άραγε το γράμμα αυτό; Ίσως αφού επιστρέψω. Το ταχυδρομείον της Μακεδονίας εργάζεται αργά. Το πρώτον μου γράμμα σου έγραψα από την Θεσσαλονίκην. Έκτοτε σου τηλεγραφούσα οπόθεν είχα ευκαιρία. Ώστε ειδήσεις μου είχες, αλλά δεν είχες γράμμα μου και αυτό διαφέρει.
Το 1944 στα Δεκεμβριανά, στις 11 Δεκεμβρίου 1944, την συνέλαβαν τα μεσάνυκτα από το σπίτι της στην Κηφισιά, άρρωστη με γρίπη, οι ελασίτες κομουνιστές, και μαζί με τον γαμβρό της Ευγένιο Φωκά ιατρό, και άλλους πολλούς Κηφισιώτες, τους οδήγησαν μέσα από τα μονοπάτια και τα βουνά Αττικής, Βοιωτίας μέχρι την Αμυγδαλιά Φωκίδος. Αλλοτε πεζή μέσα στα χιόνια και άλλοτε σε κανένα γαίδαρο ή κάρο. Στην διαδρομή προσετέθησαν και άλλοι και Αγγλοι όμηροι. Αγία Λεούσα, Συκάμινο, Βάγια, Λεβαδιά, Αράχωβα, Αμυγδαλιά. Την κράτησαν ως όμηρο επί 50 μέρες, γεμάτες κρύο, κακουχίες, πείνα, ύπνο καταγής, ψυχολογική βία, μέχρι την 29η Ιανουαρίου 1945 οπότε την παρέλαβε ο Ερυθρός Σταυρός.
Τους αντιμετώπισε με ψυχραιμία, χιούμορ και επεβίωσε. Στην επιστροφή έγραψε ένα κείμενο «Το Ημερολόγιο της Ομηρίας μου».
Στα χρόνια που ακολούθησαν βοήθησε την οικογένεια της οικονομικά νοικιάζοντας το σπίτι που ελέχθη το "ΟΧΙ" σε ξένους, και μένοντας η ίδια στο υπόγειο του, ήρεμη και καλοσυνάτη σαν να μην είχε αλλάξει τίποτε στη ζωής της από τότε που ήταν η Πρώτη Κυρία με τιμές ολόγυρα της. Πέθανε σε βαθύ γήρας 101 ετών, ανάμεσα σε παιδιά και εγγόνια με την φωτογραφία του "Γιαννάκη" στο πλευρό της, πάντα Πρώτη Κυρία.
Τον βοήθησε με την περιουσία της, σε όλα τα στάδια του βίου του, πολιτική και εξορίες, χωρίς την παραμικρή κριτική για την διαχείριση της, περιουσία αποκτημένη από τον πατέρα της και τις εργασίες του στην Αίγυπτο.
Μετά το θανατό του, ποτέ δεν δέχθηκε από το ελληνικό κράτος εκτός από την σύνταξή της άλλη παροχή, και όταν της προσέφεραν αυτοκίνητο ως τέως Πρώτη Κυρία, το απέρριψε με ευγένεια. Έζησε με απλότητα και σοφία, χωρίς να παρασύρεται από τις φήμες που κυκλοφορούσαν για μείωση του έργου του συζύγου της.
Λέλα Ι. Μεταξά
Λέλα Ι. Μεταξά
Λέλα και Ιωάννης Μεταξά 1909
Γράμμα της Λέλας
Μαθητικά Συσσίτια
Copyright © 2009 by Ioanna Phoca